Дар вилояти Қазоқистони Шимолӣ даҳҳо деҳқон метавонанд чарогоҳҳо ва алафзорҳои солҳои пеш ба онҳо ҷудошударо аз даст диҳанд, хабар медиҳад хабарнигори Sputnik Қазоқистон.
Дар бораи беэътибор донистани муомилоти дахсола дар бораи ба онхо додани китъаи замин ба истехсолоти хочагии кишлок пай дар пай ба суд даъвохо меоянд. Сабаби ин вайронкунихои дар тартиби додани замин ошкоргардида буд. Ва сабабаш барои чорвои хочагихои шахей чарогох набуд.
Аммо ба гуфтаи соҳибкорон, даъвоҳо ба қитъаҳои замин дар наздикии деҳаҳои камаҳолӣ ва ё тамоман биёбон низ дахл доранд. Дехконон барои ёрй ба Палатаи сохибкорони вилояти Казокистони Шимолй мурочиат карданд.
Даъвоҳо аз ҷое пайдо шуданд, ки онҳо интизор набуданд
Сабаби даъвоҳо вайрон кардани тартиби додани қитъаи замин дар ҳудуди маҳалҳои аҳолинишин ва бидуни гузаронидани озмунҳо будааст. Аммо деҳқонон дар шароити феълӣ айби худро намебинанд ва бар ин боваранд, ки аз иштибоҳҳои 10-15 соли пеш аз ҷониби масъулин имрӯз соҳибкорӣ набояд зарар набинад, ки дар омади гап, маблағи ҳангуфте ба замини гирифташуда сармоягузорӣ карда, онҳоро истифода мебарад. ба максади пешбинишудаи худ. ва андозро софдилона супоранд.
Яке аз хочагихое, ки ба ин гуна ахвол дучор шуд, ЧШС «Возвишенко-СК»-и райони Габит Мус-репов мебошад. Муовини директор Денис Посоветс мегӯяд, ҳадаф аз додани қитъаи замин дар соли 2012 иҷрои Барномаи рушди чорводорӣ будааст. Шарикӣ аз ИМА 300 сар моли зотии «Абердин-Ангус» ворид намуд. Холо чорво аллакай 1.5 хазор cap чорвои гуштй мебошад.
Корхона аз охири соли 2019 ба сохтмони маҷмааи чорводории ширӣ бо иқтидори нақшавии 1,800 сар шуруъ намуд. Сохтмони навбати якум аллакай ба охир расид, тачхизоти европой оварда, як кисми чорво харида шуд.
«Ин чорво дар берун нигох дошта мешавад. Бинобар ин ба он базаи пуриктидори хуроки чорво зарур аст. Соли 2014 ба мо барои алафдаравӣ дар наздикии деҳаи Возвышенка замин доданд. Мо ин заминхоро барои баланд бардоштани сифати базаи хуроки чорвои комплекси гушт-парварй ва аз хамин сол cap карда барои фермаи ширию молй хам барои тайёр кардани ему хошок истифода бурдем. Проблемаи даъво дар бораи мусодираи ин заминхо барои мо хеле хассос аст. зеро мо барои катъиян бехтар намудани онхо, назорат кардани алафхои хуроки чорво, сенаж, барои силос, илова бар он андохтани нурихои маъданй маблаги зиёде сарф кардем. кариб 648 гектар. Органхои давлатй ба гирифтани китъахо бо он сабаб мешаванд, ки саршумори чорво дар байни ахолй меафзояд ва мувофики меъёр чарогох ба кадри кифоя нест. Ҳарчанд мо дар таъмини аҳолӣ бо ему хошок бо нархи гарон ширкат меварем ва заминро барои чаронидани чорво, аз ҷумла заминҳои киштамон пас аз маъракаи ҳосилғундорӣ ҷудо мекунем”, - шарҳ медиҳад Денис Посовец.
Дар совхози «Атабой»-и райони Маг^ан Чумъабоев низ хамин гуна масъала ба амал омадааст. Алфия Қулҷабоева, намояндаи хоҷагӣ мегӯяд, ҳашт сол боз ҳамроҳи шавҳараш ба тиҷорати оилавӣ машғуланд. Пеш аз гирифтани замин аз руи барномаи давлатй 44 cap чорвои калон хариданд.
«Соли 2014 бо қарори ноҳияи Бастомар замин гирифтем. Мо дар чанд барномаи давлатии чорводорӣ ширкат доштем. Мо бо ҶДММ «Маслодел» шартнома дорем, дар онҷо шир месупорем. Холо мо чорвои калони шохдор, моли майда ва аспи зотй — кариб 600 cap дорем. Мо кариб хашт сол боз кор мекунем. Холо бошад, ба мо огохнома расид, ки замини мо — участкаи 485 гектарро гирифтан мехоханд. Ба мо гуфтанд, ки сокинони посёлкаи Екатериновка барои чарондани чорвои худ чое надоранд. Хол он ки дар кишлок панч хочагй мавчуд бошад хам, ахолй хамагй 25 cap чорвои калон дорад. Дар ҳамин ҳол, аҳолӣ дар қитъаҳои мо озодона чорво мечаронад, ҳеҷ гуна мамнӯъият вуҷуд надорад», - қайд мекунад соҳибкор.
Вай мегӯяд, ки агар замин аз ХУД гирифта шавад, онҳо танҳо ҷое барои чаронидани чорво надоранд.
«Мо қарзҳои калон дорем, лизинг гирифтем. Акнун мо намедонем, ки чӣ кор кунем. Бисьёр хочагихое хастанд, ки дар хамин вазъият заминро мувофики таъиноташ чун чарогох истифода мебаранд, чорво меча-ранд, алафдаравй мекунанд. Ба мо мефаҳмонанд, ки мушкил дар он аст, ки бо қарори ноҳияи деҳот ба мо ин заминро доданд, аммо бояд озмун мешуд. Аммо ин айби мо нест. Ва мо бояд ҷавоб диҳем, - мегӯяд соҳибкор. — Барои чорво барин чорвои мо замини зиёд лозим аст, вале мо талаб намекунем, ки ба мо бештар диханд, мо мехохем, ки чорвои худро нигох дорем».
Ба гуфтаи мушовири ҳуқуқӣ Елена Пригоженко, мушкилот системавӣ аст. Ҳамин тариқ, тибқи маълумоти ахир, алайҳи субъектҳои хоҷагии қишлоқ камаш 35 даъво омода шуда, 16 парванда аллакай дар додгоҳи иқтисодӣ баррасӣ мешавад.
Даъвоҳои додгоҳиро Раёсати кишоварзӣ дар асоси пешниҳоди додситонии вилоят оғоз кардаанд.
«Департаменти кишоварзӣ, ки мақоми назораткунанда буд, соли 2022 ошкор кард, ки дар додани ҳуқуқи истифодаи замин ба истеҳсолкунандагони кишоварзӣ нақзи қонунҳо ҷой дорад. Маълум шуд, ки чарогоддо ва алафзордо дар дудуди посёлкадо ва бе конкурс дода шудаанд. Далели он, ки мақомоти назоратӣ танҳо соли 2022 қонуншиканиро ошкор кардаанд, дар ҳоле ки корхонаҳое, ки ҳоло дар соҳаи чорводорӣ фаъолият доранд, аз соли 2010 ҳуқуқи истифодаи заминро гирифтанд, яъне беш аз даҳ сол гузашт. Аз ин ру, масъалаи салохият пеш аз хама ба органхои муносибатхои замин, ки хукуки истифодаи заминро бе риояи талаботи конун додааст, инчунин ба макомоти танзимкунанда ба миён меояд. Вазъияте ба миён меояд, ки мо дар ҳама ҷо дар занҷири мақомоти давлатӣ як лаҳзаи бесалохият дорем, аммо субъектҳои соҳибкории хусусӣ бояд ҳамаи инро «кушода» кунанд», - қайд мекунад мушовири ҳуқуқ.
Зимнан, судҳои марҳилаи якум аллакай чанд даъворо дар бораи ба моликияти давлат баргардонидани замин қонеъ кардаанд. Зиёда аз он, ба фикри хозирон, онхо ба проблема расман муносибат карда, бисьёр масъалахои бахсталабро ба эътибор нагирифтанд. Соҳибкорон метарсанд, ки ин таҷриба ба таври оммавӣ татбиқ мешавад.
Аз китф тир назанед
Елена Пригоженко кайд мекунад, ки дар давоми дах соли кор дар замин аксарияти дехконон на танхо барои тараккиёти хочагии кишлок, балки ба худи кишлокхо хам маблаги калон гузоштанд. Дар баъзе посёлкахо бошад, хочагихо хатто шахрсозанд ва ба шарофати онхо дехот зиндагй мекунад, одамон сохиби кор мешаванд.
Сабаби аслии ин вазъият дар он аст, ки масъалаи нарасидани чарогоҳҳо барои чарогоҳи аҳолӣ ҳал карда шавад. Аммо худи деҳқонон мегӯянд, дар бештари маворид миёни онҳо ва мардум дар масъалаи таъмини ғизо низоъ вуҷуд надорад. Гузашта аз ин, ба гуфтаи соҳибкорон, дар баъзе даъвоҳо умуман дар бораи мавзеъҳое меравад, ки дар наздикии деҳаҳои камаҳолӣ ва биёбон ҷойгир шудаанд.
Ва дар он ҷойҳое, ки воқеан мушкилот вуҷуд дорад, онро метавон бидуни суд ҳал кард. Аммо мансабдорон бо сабабҳои номаълум фавран чораҳои шадид андешиданд, ҳатто фикр накарданд, ки ин чораҳо дар ниҳоят чӣ гуна метавонанд, пеш аз ҳама барои худи аҳолӣ анҷом дода шаванд. Ҳоло соҳибкорони хусусӣ чарогоҳҳоро обод мекунанд, кишт мекунанд, пору меандозанд ва фардо замин ба ҳоли худ мемонанд, бо он касе сарукор надорад, дар натиҷа вазъ метавонад боиси аз байн рафтани базаи хуроки чорво, аз ҷумла барои чорво гардад. аз хочагихои шахсии ёрирасон.
Иштирокчиёни ҷаласа дар Палатаи соҳибкорон қайд карданд, ки агар хоҷагиҳои хурди хоҷагиҳои деҳқонӣ замини худро аз даст диҳанд, маҷбуранд ба забҳи чорво ва корхонаҳои калонтар барои харидани хӯроки чорво, дар маҷмӯъ, вазъ ба рушди чорводорӣ дар Тоҷикистон таъсир мерасонад. вилоят. Дар баробари ин, вазъият дар пасманзари гуфтаҳои Президенти кишвар дар бораи зарурати таъмини амнияти озуқавории кишвар, ки дар он рушди соҳаи кишоварзӣ нақши муҳим дорад, ба вуҷуд омад.
Намояндагони додситонӣ низ мавқеъи худро баён карданд
«Даъвохо дар асоси кори якчоя пешниход карда мешаванд. Тахлили дар мохи ноябри соли гузашта гузарондашуда нишон дод, ки моддахои 26 ва 48-уми Кодекси замин вайрон карда шудаанд. Дар моддаи 26 гуфта мешавад, ки замине, ки барои эхтиёчоти ахолй истифода мешавад ва таъин шудааст, ба истифодаи замини гражданинхо дода намешавад. Асоси таҳлил супориши Сарвари давлат оид ба ҳалли масъалаи камбуди чарогоҳҳо буд.Аз як тараф мо мефаҳмем, ки соҳибкорон маблағу заҳмати худро сарф кардаанд, вале дар баробари ҳифзи манфиатҳои соҳибкорӣ набояд масъалаи манфиати мардум, дар хакикат чарогох намерасад», - гуфт прокурор. Шуъбаи мухофизати манфиатхои чамъиятии прокуратураи вилояти Казокистони Шимолй Санъат Кабуллаев.
Вай розй шуд, ки мавридхое хастанд, ки ба таври индивидуалй мурочиат кардан лозим меояд, бахусус агар кароре бошад, ки деха баста аст, дар он чо чарогох камй намекунад ва ин се сокини дар деха монда дар як сохибкор кор мекунанд.
«Аммо агар аз мавқеъи қонун назар андозед, дар ҳар сурат қонуншиканӣ ҳаст, бинобар ин мо ба ҳамаи қитъаҳои замин савол додем. Қонунвайронкунии дуюм тибқи моддаи 48-и Кодекси замин аст, ки дар он гуфта мешавад, ки қитъаҳои замин бояд дар музояда дода шаванд. Чаро ин меъёр вуҷуд дорад, ки манфиати соҳибкорони дигар эҳтиром карда мешавад, рақобат вуҷуд дорад», - шарҳ дод прокурор.
Истеҳсолкунандагони кишоварзӣ бар ин назаранд, ки таҳлили холисона анҷом дода, натиҷаҳои онро нашр кардан лозим аст ва дар он маҳалле, ки воқеан мушкили нарасидани чарогоҳ вуҷуд дорад, кӯшиш кунед, ки роҳи ҳалли созишро пайдо кунед, ки ба ҳамаи тарафҳо мувофиқ бошад, яъне китфро набуред, балки муносибати мутаносибро ба кор баред.
Муносибати мутавозин
Баъдан аз Палатаи соҳибкорон хабар доданд, ки дар байни додситони вилояти Қазоқистони Шимолӣ ва соҳибкороне, ки аз ин мушкил осеб дидаанд, мулоқоти фаҳмондадиҳӣ баргузор гардид. Прокурори вилояти Казокистони Шимолй Багбон Таимбетов бовар кунонд, ки ба масъалаи бас кардани истифодаи замини чарогоххо ва алафзорхо дар дудуди пунктхои ахолинишин бодиккат муносибат карда мешавад.
«Мо ташвиши ахолиро пурра мефахмем ва ба он шарик мешавем. Дар баробари ин бояд фаҳмид, ки дар тӯли 10-15 соли фаъолияти соҳибкорӣ, ки сухан дар бораи тиҷорати воқеӣ меравад, мардум маблағҳои зиёд гузоштанд, қарз гирифтанд, чорвои зотӣ хариданд, иншооти чорводориро аз нав сохта ё сохтанд, худи чарогоххоро низ бо кишти алафхои бисьёрсола ба куллй обод карданд, — таъкид кард дар баромади худ муовини директори Палатаи сохибкорони вилояти Казокистони Шимолй Женис Казиев. дар саросари ҷаҳон. Мо боварӣ дорем, ки ҳар як даъвои пешниҳодшуда таваҷҷӯҳи махсус, бодиққат ва омӯхтани онро талаб мекунад. Ҳам соҳибкори бошуур ва ҳам аҳолие, ки ба чарогоҳу алафзор ниёз доранд, набояд бо мушкили худ танҳо монад».
Ба ин додситони вилоят Бағбон Тайимбетов изҳор дошт, ки баргардонидани заминҳои маҳаллаҳо супориши сарвари давлат аст, бинобар ин онҳо наметавонанд даъвоҳоро бекор кунанд, вале розӣ ҳастанд, ки ҳар як парвандаро алоҳида баррасӣ кунанд.
Багбон Тайимбетов, додситони вилояти Қазоқистони Шимолӣ, ба соҳибкорон муроҷиат кард: “Дар давоми 10 рӯз бо ҳукумати вилоят ва Палатаи соҳибкорон як гурӯҳи корӣ таъсис медиҳем, ки шумо низ ба он шомил мешавед. Бештар. Яъне, то шумо фаҳмед, мо ба ин масъала беандеша наздик шуданӣ нестем. Мо инчунин муассисахои тараккиёт: КазАгро, ССК ва гайраро чалб мекунем, то ки заминхои навкорамро бо техника тачхизонида тавонед. Яъне, то замоне, ки шумо онҳоро муҷаҳҳаз насозед, дар асл касе аз заминҳои кӯҳна ронда намешавад, яъне барои ин ба шумо мӯҳлати муайян дода мешавад, зеро айби шумо не, давлат аст”.
Ҳамчунин, додситони вилоят таъкид кард, ки барои он заминҳое, ки муддати тӯлонӣ шаҳрак вуҷуд надорад, даъво бозхонда мешавад.
Воқеан, рӯзи гузашта дар ҷаласаи ғайримақсадии комиссияи “Ҷер аманат” дар назди ҳизби “Аманат” маълум шуд, ки дар вилояти Қазоқистони Шимолӣ 18.9 ҳазор гектар замини чарогоҳ ба моликияти давлатӣ баргардонида шудааст. Участкахои заминро акнун сокинони дехот, аз чумла барои чаронидани фермахои шахсии худ ва алафзорхо истифода мебаранд.